Deze week werden er geen nieuwkomers waargenomen, vandaar dat ik van de gelegenheid gebruik maak om een vogeltje in de kijker te plaatsen dat niet zo vaak aan bod komt, nl. de appelvink.
De appelvink is een grote vink, met een opvallend grote en blauwachtige snavel. Met deze krachtige snavel kunnen harde pitten eenvoudig worden gekraakt. De appelvink heeft een fraai gekleurd verenkleed en is overwegend roestbruin met veel accenten. Ook typisch is zijn oranje kop, grijze nek, zwarte bef en zijn er blauwzwarte en witte strepen op de rug. Zijn roep is vrij explosief en scherp ‘piks’ met bijna elektrische klank. De appelvink eet vooral zaden van bomen (haagbeuk, beuk, esdoorn, iep, eik). Ook pitten van vogelkers, zoete kers en zonnebloem zijn erg in trek. De soort heeft een teruggetrokken leefwijze, vaak hoog in bomen en is moeilijk te vinden. Appelvinken komen het meest voor in de bosgebieden op de zandgronden. In onze regio zijn er elk jaar wel enkele te bewonderen, zoals afgelopen dinsdag in Alken door Pierre Vandersmissen. Beide archieffoto’s zijn van Pascal Gielen.
Op de website van natuurpunt stonden ook enkele leuke weetjes :
Volwassen appelvinken hebben een enorm sterke snavel met achterin vier ronde knobbels (twee op elke snavelhelft). Door de pit op een juiste manier te klemmen, kan een kracht van 50 kg worden uitgeoefend, voldoende om kersenpitten te kunnen kraken. Jonge appelvinken hebben die kraakknobbels nog niet.
De naam appelvink is merkwaardig omdat appelvinken nauwelijks appels eten. Er wordt vermoed dat het woord appel zou verwijzen naar haagappel, waarmee de vruchten van de meidoorn worden bedoeld. Dit vermoeden wordt versterkt door het woord Hawfinch, de Engelse naam voor de appelvink. Haw betekent immers bes van meidoorn. Maar ook deze link (appelvink/meidoorn) is vreemd omdat ook meidoornbessen geen favoriete hap van de appelvink zijn.
De wetenschappelijke naam van de appelvink Coccothraustes coccothraustes is afgeleid van het Griekse kόkkos (pit, zaadje) en thrauein (verpletteren, verbrijzelen). De betekenis vinden we ook terug in dialectnamen als kersenkraker, kriekesteenbijter en pitteneter.
De appelvink is in Vlaanderen een schaarse en plaatselijke broedvogel. In sommige jaren, wanneer de zaadoogst van bomen faalt, komen veel appelvinken uit Centraal- en Oost-Europa naar Vlaanderen. Dan worden ze ook vaak op voedertafels opgemerkt.
2020-03-05 Vencimont © Paul Reinehr (foto van waarnemingen.be)
In totaal werden er deze week 73 verschillende soorten gespot in de fruitstreek en dit door 23 verschillende vogelliefhebbers. Buiten de ‘donkerrode’ krooneend en cetti’s zanger werden er tevens een 12-tal zeldzame soorten (zie overzicht onderaan) gesignaleerd. Voor 2020 is het soortenaantal status quo gebleven op 100.
Enkele fotogenieke blikvangers van de week:
* Ringmussen (Pierre Vandersmissen)
* Kuifeend (André Gaens)
* Grote zilverreiger (André Gaens)
* Gaai (Matthieu Helleputte)
* Ringtaling (Paul Nagtegals)
* Blauwe kiekendief (Paul Matthys)
* Buizerd (Paul Matthys)
* Torenvalk (Paul Matthys)
* Geelgors (Paul Matthys)
* Slechtvalk (Paul Matthys)
Groeten en tot volgende week,
Carlo Menten
| Vogel | Plaats | Waarnemer |
| Cetti’s zanger | Sint-Truiden – Bernissem | Francis Verheijden |
| Krooneend | Sint-Truiden – Nieuwenhoven | Lucas Bollingh |
| Grote zilverreiger | Borlo | Paul Matthys |
| Gingelom | Paul Matthys | |
| Brustem – Vliegveld | André Gaens | |
| Montenaken | Paul Matthys | |
| Koninksem | Lucas Bollingh | |
| Koninksem | Bruno Demarsin | |
| Kleine bonte specht | Ulbeek | Pierre Vandersmissen |
| Grote gele kwikstaart | Tongeren | Carine Richerzhagen |
| Tongeren – De kevie | Carine Richerzhagen | |
| IJsvogel | Tongeren | Paul Nagtegals |
| Tongeren | Lydia Lippens | |
| ’s Herenelderen | Paul Nagtegals | |
| Hoepertingen – Helshoven | Stefan Nimmegeers | |
| Slechtvalk | Rutten | Carine Richerzhagen |
| Sint-Truiden | Jeroen Vanden Borre | |
| Sint-Truiden – Nieuwenhoven | Lucas Bollingh | |
| Sint-Truiden | Lucas Bollingh | |
| Borlo | Paul Matthys | |
| Tongeren | Bruno Demarsin | |
| Tongeren | Lucas Bollingh | |
| Goudvink | Tongeren – De kevie | Lydia Lippens |
| Tafeleend | Sint-Truiden – Bernissem | André Gaens |
| Sint-Truiden – Nieuwenhoven | Lucas Bollingh | |
| Sint-Truiden – Bernissem | Francis Verheijden | |
| Kuifeend | Sint-Truiden – Bernissem | André Gaens |
| Sint-Truiden – Bernissem | Francis Verheijden | |
| Sint-Truiden – Speelhof | Ivo Breesch | |
| Hoepertingen – Helshoven | Stefan Nimmegeers | |
| Waterpieper | Sint-Truiden – Bernissem | André Gaens |
| Sint-Truiden – Bernissem | Francis Verheijden | |
| Ooievaar | Alken | Dirk Ottenburghs |
| Houtsnip | Alken | Pierre Vandersmissen |
| Appelvink | Alken | Pierre Vandersmissen |
Leave a Reply